به گزارش مشرق به نقل از باشگاه خبرنگاران، ایران یکی از معدود کشورها در جهان و به ویژه منطقه خاورمیانه است که در زمینه ساخت "پهپاد" فعالیت میکند.
"پرندهٔ هدایتپذیر از دور" که به اختصار "پهپاد" نامیده میشود، هواپیمای بدون سرنشینی است که هدایت آن از راه دور صورت میگیرد. این وسیله پرنده از نیروهای آیرودینامیکی برای پرواز در مسیر دلخواه استفاده كرده و یا به وسیله کنترل از راه دور یا با برنامههای پیش پروازی ریخته شده از قبل یا با سامانههای خودکار دینامیک هدایت میشود.
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر استفاده از دستاوردهای نوین در عرصه رزم زمینی، با بهکارگیری پهپادهای "شناسایی" و "انتحاری"، گامی بلند در راستای دفاع مقتدرانه از میهن اسلامیمان برداشته است.
در همین زمینه سرهنگ "رضا خاكی" فرمانده گروه پهپاد حضرت ولی عصر(عج) نیروی زمینی ارتش در گفتگویی مشروح به تشریح جزئیاتی از جدیدترین پهپادهای انتحاری و شناسایی این نیرو پرداخت.
مشروح این مصاحبه را در ادامه میخوانید.
- نیروی زمینی ارتش برای استفاده از پهپادهای انتحاری و تهاجمی چه برنامههایی را در دست اقدام دارد؟
سرهنگ خاكی: یگان پهپاد نیروی زمینی ارتش اولین یگان پهپادی در کشور بود که به سوی استفاده از پهپاد رزمی انتحاری رفت. ما در سال 85 هواپیمای رزمی انتحاری را به کار گرفتیم که طراحی آن از 4 یا 5 سال پیش از آن آغاز شده بود و مختص پهپاد نیروی زمینی ارتش است، این هواپیما در حال حاضر با 100 کیلومتر برد و دارا بودن سر جنگی قوی به عنوان هواپیمای رزمی انتحاری عمل میکند.
همچنین عملکرد آن به دقت مختصاتی که ما به او میدهیم بستگی دارد و میتواند هدف ثابت و یا متحرک را در 100 کیلومتری مورد اصابت قرار دهد؛ یعنی مثل یک "موشک کروز" کوچک عمل میکند و در آن واحد تا آخرین لحظه برخورد به هدف هم تصویر را به ما میدهد. اگر خلبان ورزیده باشد میتواند آن را به پنجره یک ساختمان هم هدایت کند. در عین حال برای انهدام هدفهای متمرکز بزرگ مثل سنگرهای اجتماعی، شهرهای بزرگ، پالایشگاهها، پادگانها و... هواپیمای بسیار ایدهآلی است. طراحی این پهپاد توسط نیروی زمینی و شرکتهای صنایع هوایی وابسته به وزارت دفاع صورت گرفته است.
- آيا این پهپاد همانند "پهپاد شاهد 129" سپاه است؛ يعني با خود موشك حمل ميكند يا به صورت ا نتحاري عمل ميكند؟
سرهنگ خاكی: شاهد 129 تسلیحات را حمل کرده و رها میکند، ولی پهپاد "رعد 85" با جثه و سر جنگی که دارد مانند یک موشک کروز عمل میکند.
- آيا رعد 85 قادر است نقاطی مثل پايگاه پنجم نيروي دريايي آمريكا را هدف قرار دهد؟
سرهنگ خاكی: در صورتی که از سوی مقامات بالا دستور صادر شود این توانایی را داریم که هر نقطهای که در شعاع عملیاتی پهپاد باشد را هدف قرار دهیم.
- يعني اگر در خليج فارس رعد 85 را بلند كنيم ميتوانيم در بحرين پايگاه پنجم دريايي آمريكا را هدف قرار دهيم؟
سرهنگ خاكی: هر چیزی در علوم نظامی ممکن است، به شرطی که اراده، هدف و دستور پشت سر آن باشد؛ یعنی نیاز به این کار باشد. این پهپاد به عنوان یکی از ادوات دفاعی کشور ساخته شده است؛ تمام تجهیزاتی که ما داریم در واقع بالابرنده توان دفاعی ما هستند و به دنیا نشان میدهند که ما این توان را داریم در مقابل هر دشمنی از خود دفاع کنیم و هر کس بخواهد دست تجاوز به سوی کشور ما دراز کند چه در زمین و چه در هوا میتوانیم با آن مقابله کنیم.
رعد 85 و سایر پهپادهای ما این قدرت را دارند. ما حتی میتوانیم به بالگردها و هواپیماها حمله کنیم این توانایی را در هواپیماهای بدون سرنشین داریم و به همین دلیل میگوییم در منطقه جایگاه نخست را داریم.
هیچ کشوری مانند ایران نیست. ممکن است کشوری پول داده و یا دو نمونه پهپاد خریداری کند، اما به محض اینکه پشتیبانیهایش قطع شود دیگر نمیتواند از لحاظ آموزشی و تجهیزاتی از آنها بهرهای ببرد، اما ما خیالمان راحت است. هم میتوانیم در ورژنهای مختلف پهپاد تولید کنیم و بسته به نوع مأموریت ماژولهایی که هواپیما حمل میکند را تغییر دهیم و هم میتوانیم دائماً پشتیبانی قطعه و تجهیزات داشته باشیم و به همین دلیل از نظر تجهیزات کم نمیآوریم.
- يگان پهپاد نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران پهپادي شبيه به شاهد 129 كه بتواند تسليحات حمل كند در اختيار دارد و يا قصد توليد آن را دارد؟
سرهنگ خاكی: ما گروه پهپاد حضرت ولی عصر (عج) هستیم. گروه در اصطلاح عامه به چند نفر میگویند، اما در ارتش اینطور نیست. در ارتش با یک سری تحقیقات سازمانی چیزی شبیه به یک تیپ سبک است، یعنی در حال حاضر پهپاد در نیروی زمینی به آن بلوغ ذهنی و عملیاتی رسیده که یک پادگان را به طور مستقیم در اختیار دارد و نفرات آموزش دیده و توان اداره مستقل خود را داراست.
اینکه میفرمایید چنین پهپادی (مانند شاهد 129) دارد، بله ما زمانی بود که به صورت خودجوش توانستیم هواپیماهای "شاهین نزاجا" و یا همان "مهاجر 4" یا "مهاجر 2" را به تسلیحاتی که رها شونده از هواپیما هستند مسلح کنیم، میتوانیم این کار را انجام دهیم، همانطور که قبلاً این کار را انجام دادهایم. در بعضی از رزمایشها هم شاید دوستان فیلمبرداری کرده باشند.
درخواست ما از سازمانهای سازنده وزارت دفاع و شرکتهای سازنده، توسعه عملکرد رفتارهای پروازی و برد ارتفاع است، زیرا هرچقدر برد و ارتفاع پروازهایمان را بهتر کنیم قابلیتهای پروازی ما بهتر میشود.
- آیا پهپادهاي انتحاري ارتش جمهوري اسلامي اين امکان را دارند كه هر پرنده متجاوزي را در آسمان مورد هدف قرار دهند؟
سرهنگ خاكی: ما این امکان را داریم.
- لطفاً درباره "پهپاد يسير" و جزئیات آن توضيح دهيد؟
سرهنگ خاكی: هواپیمای بدون سرنشین یسیر هواپیمایی است با طراحی کاملاً بومی که برای پروازهای مراقبت و شناسایی طراحی شده و میتواند بین 7 تا 10 ساعت پرواز کند، از نظر برد هم بین 100 تا 200 کیلومتر بسته به نیاز عملیاتی برد دارد.
از نظر مداومت پروازی، پرسنلی که با این هواپیما کار میکنند آموزششان با پرسنل دیگر هواپیماها فرق دارد، به این لحاظ که سایر کادرهای پروازی ما شاید برای 3 یا 4 ساعت پرواز دوره دیدهاند، اما کادر پروازی "یسیر" باید ساعات بیشتری را مراقب پرندهای باشند که در حال پرواز است.
واقعیت در مورد این هواپیما این است که کاملاً بومی بوده و طراحی داخلی دارد و در این زمینه کشور ما در منطقه از جایگاهی برخوردار است که هیچکدام از کشورهای منطقه در این جایگاه قرار ندارند، این موارد مهمترین خصیصههایی است که یسیر برای ما داشته است.
- آیا تمام قطعات هواپیمای بدون سرنشین یسیر ایرانی است؟
سرهنگ خاکی: بله؛ اما باید به این مسئله توجه کرد که شما استارت ساخت هر نوع پرندهای را بزنید در واقع علوم و تکنولوژی را از نو اختراع نمیکنید، علوم و تکنولوژی که تا به امروز به آن استناد میکردید بعد از وارد شدن بومی شده و با تکیه بر تکنولوژی داخلی آنچه که نیازتان است طراحی میکنید و میسازید.
- در خصوص رادارگریز بودن این پرنده هم توضیح دهید.
سرهنگ خاکی: رادارها باید امواجی را فرستاده و امواج برگشتی را دریافت کنند که بر این اساس ما سه نوع رادار داریم، فعال، نیمه فعال و یا به طور معمول غیرفعال هستند که باید فرکانس برگشتی از بدنه هواپیما را داشته باشند تا بتوانند RCS یا سطح مقطعی آن جسم را تشخیص دهند.
اختلاف یسیر با نمونههای قبلی آن در جثه است. هواپیماهای بدون سرنشین قبلی ما جثههای بزرگتری داشتند، البته آنها هم به دلیل نوع بدنه و طراحیشان رادارگریز است، اما یسیر چون جثه کوچکتری دارد و موادی که در ساخت آن به کار رفته فلزی نیست، یعنی از مواد مرکب استفاده شده و طراحی بدنهاش به گونهای است که تا به حال راداری موفق به رویت آن نشده و به همین دلیل کاملاً رادارگریز است، حتی اگر در ارتفاع پایین پرواز کند و شما با چشم آن را رویت کنید.
- یسیر تا به حال چند مأموریت را انجام داده است؟
سرهنگ خاکی: یسیر در نیروهای مختلف در حال استفاده بوده و اینطور نیست که بگوییم صرفاً نیروی زمینی و یا نیروی هوایی ارتش از آن استفاده میکنند، در حال حاضر در مأموریتهای آغازین یسیر هستیم به دلیل اینک جدیداً رونمایی شده چند مأموریت بیشتر انجام نداده اما در دورههای آموزشی بالای دهها پرواز را انجام داده و الان هم نیروهای دیگر همانند ما از یسیر استفاده میکنند.
- این مأموریتها آموزشی بوده یا عملیاتی؟
سرهنگ خاکی: ما انواع مأموریتها را داریم، یا آموزشی، یا رزمایشی و یا عملیاتی. حتی ممکن است پرسنل عمل کننده هم اطلاع نداشته باشند مأموریتی که در حال انجام آن هستند در آخر به چه چیزی تبدیل شود، پهپادها بنا به دستور و یا بنا به مأموریت میپرند اینکه از اول مأموریت ما بگوییم امروز پرواز میکنیم برای فلان مقصد نمیشود تشخیص داد.
- آیا این هواپیما مشابه خارجی دارد یا خیر؟
سرهنگ خاکی: بعضی اوقات طراحیها در کشورهای مختلف و علم طراحی یا علم بهکارگیری به مرور شبیه میشود، من و شما اگر بخواهیم در حال حاضر یک خودرو را طراحی کنیم تمام علوم و طراحیهای قبلی را کنار نمیگذاریم، به عنوان مثال چرا احساس میکنیم یک هواپیمای جنگنده در آمریکا، روسیه و یا چین شبیه به یکدیگرند فکر میکنیم F25 آمریکایی یا میگ روسی یا G8 چینی شبیه به هماند، اما شاید کپی 50 درصد کار باشد. بقیه کار این است که طراحان هنگامی که بررسی میکنند، آیرودینامیکی و عملکرد پروازی که میخواهند به یک چیز مشترک میرسند که خواسته یا ناخواسته باعث میشود به یک دستاورد مشترک برسند.
ممکن است در کشورهای دیگر هواپیماهایی شبیه به یسیر باشد یا به عنوان مثال چرا تمامی هواپیماهای بدون سرنشین موتورشان عقب است، شما نمیتوانید بگویید به تقلید از کشوری دیگر موتور هواپیما را عقب گذاشتهایم. این طراحی مشترک است، اگر قرار است دوربین هواپیما بهترین حالت را داشته باشد و بتواند تصویر خوبی به دور از آلودگیهای موتور بگیرد این است که همیشه دوربین در دماغه بوده و موتور به انتها میرود. اینها موارد مشترکی است که گفتیم.
- یسیر در هر حالتی اطلاعات خود را ارسال میکند؟
سرهنگ خاکی: بله به صورت آنلاین.
- اگر خدایی ناکرده یسیر در جایی زمینگیر شود آیا میتوان حافظهاش را پاک کرد تا اطلاعات آن به دست دشمن نیافتد؟
سرهنگ خاکی: ما بر روی هواپیمای بدون سرنشین چیزی ذخیره نمیکنیم، امکانش را داریم و ممکن است سیستمی بر روی هواپیما نصب کنیم که آنچه را که در آن واحد میفرستد خودش هم ضبط کند، میتوان این کار را کرد، اما معمولاً نمیکنیم. اگر در جایی هم اتفاقی برای یسیر بیافتد مرحلههایی که سیر کرده خالی است.
- یعنی همراه خود ابزاری دارد که در صورت لزوم با ارسال فرمان تخریب شود؟
سرهنگ خاکی: اگر مجبور شویم کار میگذاریم. یک مدار آتش ساده است که میتوانیم برایش تهیه کنیم. البته در حال حاضر نیز این مدار را دارد، اگر لازم باشد آن را کار میگذاریم. همه هواپیماهای بدون سرنشین این مدار را دارند.
"پرندهٔ هدایتپذیر از دور" که به اختصار "پهپاد" نامیده میشود، هواپیمای بدون سرنشینی است که هدایت آن از راه دور صورت میگیرد. این وسیله پرنده از نیروهای آیرودینامیکی برای پرواز در مسیر دلخواه استفاده كرده و یا به وسیله کنترل از راه دور یا با برنامههای پیش پروازی ریخته شده از قبل یا با سامانههای خودکار دینامیک هدایت میشود.
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر استفاده از دستاوردهای نوین در عرصه رزم زمینی، با بهکارگیری پهپادهای "شناسایی" و "انتحاری"، گامی بلند در راستای دفاع مقتدرانه از میهن اسلامیمان برداشته است.
در همین زمینه سرهنگ "رضا خاكی" فرمانده گروه پهپاد حضرت ولی عصر(عج) نیروی زمینی ارتش در گفتگویی مشروح به تشریح جزئیاتی از جدیدترین پهپادهای انتحاری و شناسایی این نیرو پرداخت.
مشروح این مصاحبه را در ادامه میخوانید.
- نیروی زمینی ارتش برای استفاده از پهپادهای انتحاری و تهاجمی چه برنامههایی را در دست اقدام دارد؟
سرهنگ خاكی: یگان پهپاد نیروی زمینی ارتش اولین یگان پهپادی در کشور بود که به سوی استفاده از پهپاد رزمی انتحاری رفت. ما در سال 85 هواپیمای رزمی انتحاری را به کار گرفتیم که طراحی آن از 4 یا 5 سال پیش از آن آغاز شده بود و مختص پهپاد نیروی زمینی ارتش است، این هواپیما در حال حاضر با 100 کیلومتر برد و دارا بودن سر جنگی قوی به عنوان هواپیمای رزمی انتحاری عمل میکند.
همچنین عملکرد آن به دقت مختصاتی که ما به او میدهیم بستگی دارد و میتواند هدف ثابت و یا متحرک را در 100 کیلومتری مورد اصابت قرار دهد؛ یعنی مثل یک "موشک کروز" کوچک عمل میکند و در آن واحد تا آخرین لحظه برخورد به هدف هم تصویر را به ما میدهد. اگر خلبان ورزیده باشد میتواند آن را به پنجره یک ساختمان هم هدایت کند. در عین حال برای انهدام هدفهای متمرکز بزرگ مثل سنگرهای اجتماعی، شهرهای بزرگ، پالایشگاهها، پادگانها و... هواپیمای بسیار ایدهآلی است. طراحی این پهپاد توسط نیروی زمینی و شرکتهای صنایع هوایی وابسته به وزارت دفاع صورت گرفته است.
- آيا این پهپاد همانند "پهپاد شاهد 129" سپاه است؛ يعني با خود موشك حمل ميكند يا به صورت ا نتحاري عمل ميكند؟
سرهنگ خاكی: شاهد 129 تسلیحات را حمل کرده و رها میکند، ولی پهپاد "رعد 85" با جثه و سر جنگی که دارد مانند یک موشک کروز عمل میکند.
- آيا رعد 85 قادر است نقاطی مثل پايگاه پنجم نيروي دريايي آمريكا را هدف قرار دهد؟
سرهنگ خاكی: در صورتی که از سوی مقامات بالا دستور صادر شود این توانایی را داریم که هر نقطهای که در شعاع عملیاتی پهپاد باشد را هدف قرار دهیم.
- يعني اگر در خليج فارس رعد 85 را بلند كنيم ميتوانيم در بحرين پايگاه پنجم دريايي آمريكا را هدف قرار دهيم؟
سرهنگ خاكی: هر چیزی در علوم نظامی ممکن است، به شرطی که اراده، هدف و دستور پشت سر آن باشد؛ یعنی نیاز به این کار باشد. این پهپاد به عنوان یکی از ادوات دفاعی کشور ساخته شده است؛ تمام تجهیزاتی که ما داریم در واقع بالابرنده توان دفاعی ما هستند و به دنیا نشان میدهند که ما این توان را داریم در مقابل هر دشمنی از خود دفاع کنیم و هر کس بخواهد دست تجاوز به سوی کشور ما دراز کند چه در زمین و چه در هوا میتوانیم با آن مقابله کنیم.
رعد 85 و سایر پهپادهای ما این قدرت را دارند. ما حتی میتوانیم به بالگردها و هواپیماها حمله کنیم این توانایی را در هواپیماهای بدون سرنشین داریم و به همین دلیل میگوییم در منطقه جایگاه نخست را داریم.
هیچ کشوری مانند ایران نیست. ممکن است کشوری پول داده و یا دو نمونه پهپاد خریداری کند، اما به محض اینکه پشتیبانیهایش قطع شود دیگر نمیتواند از لحاظ آموزشی و تجهیزاتی از آنها بهرهای ببرد، اما ما خیالمان راحت است. هم میتوانیم در ورژنهای مختلف پهپاد تولید کنیم و بسته به نوع مأموریت ماژولهایی که هواپیما حمل میکند را تغییر دهیم و هم میتوانیم دائماً پشتیبانی قطعه و تجهیزات داشته باشیم و به همین دلیل از نظر تجهیزات کم نمیآوریم.
- يگان پهپاد نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران پهپادي شبيه به شاهد 129 كه بتواند تسليحات حمل كند در اختيار دارد و يا قصد توليد آن را دارد؟
سرهنگ خاكی: ما گروه پهپاد حضرت ولی عصر (عج) هستیم. گروه در اصطلاح عامه به چند نفر میگویند، اما در ارتش اینطور نیست. در ارتش با یک سری تحقیقات سازمانی چیزی شبیه به یک تیپ سبک است، یعنی در حال حاضر پهپاد در نیروی زمینی به آن بلوغ ذهنی و عملیاتی رسیده که یک پادگان را به طور مستقیم در اختیار دارد و نفرات آموزش دیده و توان اداره مستقل خود را داراست.
اینکه میفرمایید چنین پهپادی (مانند شاهد 129) دارد، بله ما زمانی بود که به صورت خودجوش توانستیم هواپیماهای "شاهین نزاجا" و یا همان "مهاجر 4" یا "مهاجر 2" را به تسلیحاتی که رها شونده از هواپیما هستند مسلح کنیم، میتوانیم این کار را انجام دهیم، همانطور که قبلاً این کار را انجام دادهایم. در بعضی از رزمایشها هم شاید دوستان فیلمبرداری کرده باشند.
درخواست ما از سازمانهای سازنده وزارت دفاع و شرکتهای سازنده، توسعه عملکرد رفتارهای پروازی و برد ارتفاع است، زیرا هرچقدر برد و ارتفاع پروازهایمان را بهتر کنیم قابلیتهای پروازی ما بهتر میشود.
- آیا پهپادهاي انتحاري ارتش جمهوري اسلامي اين امکان را دارند كه هر پرنده متجاوزي را در آسمان مورد هدف قرار دهند؟
سرهنگ خاكی: ما این امکان را داریم.
- لطفاً درباره "پهپاد يسير" و جزئیات آن توضيح دهيد؟
سرهنگ خاكی: هواپیمای بدون سرنشین یسیر هواپیمایی است با طراحی کاملاً بومی که برای پروازهای مراقبت و شناسایی طراحی شده و میتواند بین 7 تا 10 ساعت پرواز کند، از نظر برد هم بین 100 تا 200 کیلومتر بسته به نیاز عملیاتی برد دارد.
از نظر مداومت پروازی، پرسنلی که با این هواپیما کار میکنند آموزششان با پرسنل دیگر هواپیماها فرق دارد، به این لحاظ که سایر کادرهای پروازی ما شاید برای 3 یا 4 ساعت پرواز دوره دیدهاند، اما کادر پروازی "یسیر" باید ساعات بیشتری را مراقب پرندهای باشند که در حال پرواز است.
واقعیت در مورد این هواپیما این است که کاملاً بومی بوده و طراحی داخلی دارد و در این زمینه کشور ما در منطقه از جایگاهی برخوردار است که هیچکدام از کشورهای منطقه در این جایگاه قرار ندارند، این موارد مهمترین خصیصههایی است که یسیر برای ما داشته است.
- آیا تمام قطعات هواپیمای بدون سرنشین یسیر ایرانی است؟
سرهنگ خاکی: بله؛ اما باید به این مسئله توجه کرد که شما استارت ساخت هر نوع پرندهای را بزنید در واقع علوم و تکنولوژی را از نو اختراع نمیکنید، علوم و تکنولوژی که تا به امروز به آن استناد میکردید بعد از وارد شدن بومی شده و با تکیه بر تکنولوژی داخلی آنچه که نیازتان است طراحی میکنید و میسازید.
- در خصوص رادارگریز بودن این پرنده هم توضیح دهید.
سرهنگ خاکی: رادارها باید امواجی را فرستاده و امواج برگشتی را دریافت کنند که بر این اساس ما سه نوع رادار داریم، فعال، نیمه فعال و یا به طور معمول غیرفعال هستند که باید فرکانس برگشتی از بدنه هواپیما را داشته باشند تا بتوانند RCS یا سطح مقطعی آن جسم را تشخیص دهند.
اختلاف یسیر با نمونههای قبلی آن در جثه است. هواپیماهای بدون سرنشین قبلی ما جثههای بزرگتری داشتند، البته آنها هم به دلیل نوع بدنه و طراحیشان رادارگریز است، اما یسیر چون جثه کوچکتری دارد و موادی که در ساخت آن به کار رفته فلزی نیست، یعنی از مواد مرکب استفاده شده و طراحی بدنهاش به گونهای است که تا به حال راداری موفق به رویت آن نشده و به همین دلیل کاملاً رادارگریز است، حتی اگر در ارتفاع پایین پرواز کند و شما با چشم آن را رویت کنید.
- یسیر تا به حال چند مأموریت را انجام داده است؟
سرهنگ خاکی: یسیر در نیروهای مختلف در حال استفاده بوده و اینطور نیست که بگوییم صرفاً نیروی زمینی و یا نیروی هوایی ارتش از آن استفاده میکنند، در حال حاضر در مأموریتهای آغازین یسیر هستیم به دلیل اینک جدیداً رونمایی شده چند مأموریت بیشتر انجام نداده اما در دورههای آموزشی بالای دهها پرواز را انجام داده و الان هم نیروهای دیگر همانند ما از یسیر استفاده میکنند.
- این مأموریتها آموزشی بوده یا عملیاتی؟
سرهنگ خاکی: ما انواع مأموریتها را داریم، یا آموزشی، یا رزمایشی و یا عملیاتی. حتی ممکن است پرسنل عمل کننده هم اطلاع نداشته باشند مأموریتی که در حال انجام آن هستند در آخر به چه چیزی تبدیل شود، پهپادها بنا به دستور و یا بنا به مأموریت میپرند اینکه از اول مأموریت ما بگوییم امروز پرواز میکنیم برای فلان مقصد نمیشود تشخیص داد.
- آیا این هواپیما مشابه خارجی دارد یا خیر؟
سرهنگ خاکی: بعضی اوقات طراحیها در کشورهای مختلف و علم طراحی یا علم بهکارگیری به مرور شبیه میشود، من و شما اگر بخواهیم در حال حاضر یک خودرو را طراحی کنیم تمام علوم و طراحیهای قبلی را کنار نمیگذاریم، به عنوان مثال چرا احساس میکنیم یک هواپیمای جنگنده در آمریکا، روسیه و یا چین شبیه به یکدیگرند فکر میکنیم F25 آمریکایی یا میگ روسی یا G8 چینی شبیه به هماند، اما شاید کپی 50 درصد کار باشد. بقیه کار این است که طراحان هنگامی که بررسی میکنند، آیرودینامیکی و عملکرد پروازی که میخواهند به یک چیز مشترک میرسند که خواسته یا ناخواسته باعث میشود به یک دستاورد مشترک برسند.
ممکن است در کشورهای دیگر هواپیماهایی شبیه به یسیر باشد یا به عنوان مثال چرا تمامی هواپیماهای بدون سرنشین موتورشان عقب است، شما نمیتوانید بگویید به تقلید از کشوری دیگر موتور هواپیما را عقب گذاشتهایم. این طراحی مشترک است، اگر قرار است دوربین هواپیما بهترین حالت را داشته باشد و بتواند تصویر خوبی به دور از آلودگیهای موتور بگیرد این است که همیشه دوربین در دماغه بوده و موتور به انتها میرود. اینها موارد مشترکی است که گفتیم.
- یسیر در هر حالتی اطلاعات خود را ارسال میکند؟
سرهنگ خاکی: بله به صورت آنلاین.
- اگر خدایی ناکرده یسیر در جایی زمینگیر شود آیا میتوان حافظهاش را پاک کرد تا اطلاعات آن به دست دشمن نیافتد؟
سرهنگ خاکی: ما بر روی هواپیمای بدون سرنشین چیزی ذخیره نمیکنیم، امکانش را داریم و ممکن است سیستمی بر روی هواپیما نصب کنیم که آنچه را که در آن واحد میفرستد خودش هم ضبط کند، میتوان این کار را کرد، اما معمولاً نمیکنیم. اگر در جایی هم اتفاقی برای یسیر بیافتد مرحلههایی که سیر کرده خالی است.
- یعنی همراه خود ابزاری دارد که در صورت لزوم با ارسال فرمان تخریب شود؟
سرهنگ خاکی: اگر مجبور شویم کار میگذاریم. یک مدار آتش ساده است که میتوانیم برایش تهیه کنیم. البته در حال حاضر نیز این مدار را دارد، اگر لازم باشد آن را کار میگذاریم. همه هواپیماهای بدون سرنشین این مدار را دارند.